کلسیم – شیمی برای بچه ها
علم برای کودکان – جدول تناوبی
کلسیم – شیمی برای بچه ها
 کلسیم | سمبل : Ca عدد اتمی : 20 وزن اتمی : 40.078 طبقه بندی : فلز قلیایی خاکی فاز در دمای اتاق : جامد تراکم : 1.55 گرم در سانتی متر مکعب نقطه ذوب : 842 درجه سانتی گراد، 1548 درجه فارنهایت نقطه جوش : 1484 درجه سانتی گراد، 2703 درجه فارنهایت کشف شده توسط : سر همفری دیوی در سال 1808 |
کلسیم سومین عنصر در ستون دوم جدول تناوبی است. به عنوان فلز قلیایی خاکی طبقه بندی می شود .
اتم های کلسیم 20 الکترون و 20 پروتون دارند.
2 الکترون ظرفیتی در لایه بیرونی وجود دارد.
کلسیم عنصر مهمی برای حیات روی زمین است و پنجمین عنصر فراوان در پوسته زمین است.
خصوصیات و خواص
در شرایط استاندارد کلسیم یک فلز براق و نقره ای است.
نسبتاً نرم است و به دلیل چگالی کم، سبک ترین فلز خاکی قلیایی است.
اگر چه در اولین برش نقره ای روشن است، اما در مواجهه با هوا به سرعت یک اکسید خاکستری مایل به سفید روی سطح خود تشکیل می دهد.
هنگامی که کلسیم در معرض آب قرار می گیرد، واکنش نشان داده و هیدروژن تولید می کند.
هنگام سوختن، شعله نارنجی مایل به قرمز روشنی تولید می کند.
کلسیم در کجای زمین یافت می شود؟
کلسیم به ندرت در شکل عنصری خود یافت می شود، اما به راحتی در سراسر زمین بیشتر به شکل سنگ ها و مواد معدنی مانند سنگ آهک (کربنات کلسیم)، دولومیت (کربنات کلسیم منیزیم) و گچ (سولفات کلسیم) یافت می شود.
این عنصر پنجمین عنصر رایج در پوسته زمین است.
کربنات کلسیم یکی از اجزای اصلی بسیاری از سنگ ها و کانی ها از جمله سنگ آهک، مرمر، کلسیت و گچ است.
کلسیم در آب اقیانوس ها نیز یافت می شود و هشتمین عنصر فراوان موجود در اقیانوس ها است.
امروزه چگونه از کلسیم استفاده می شود؟
کلسیم در شکل عنصری آن مصارف صنعتی کمی دارد، اما ترکیبات آن با عناصر دیگر کاربرد فراوانی دارد.
یکی از ترکیبات مهم اکسید کلسیم (CaO) است که به آن آهک نیز می گویند.
آهک در تعدادی از کاربردها از جمله تولید فلزات، حذف آلودگی و تصفیه آب استفاده می شود.
همچنین برای تولید مواد شیمیایی اضافی استفاده می شود.
از ترکیبات کلسیم، سنگ ها و مواد معدنی مانند سنگ آهک و مرمر نیز در ساختمان سازی استفاده می شود.
از گچ برای ساختن گچ پاریس و دیوارهای خشک استفاده می شود.
کاربردهای دیگر شامل آنتی اسیدها، خمیر دندان و کود است.
کلسیم نیز یک عنصر بسیار مهم در زندگی گیاهی و جانوری است.
در بدن انسان کلسیم بخشی از ترکیبی به نام هیدروکسی آپاتیت است که استخوان ها و دندان های ما را سفت می کند.
کلسیم پنجمین عنصر فراوان در بدن انسان است که حدود 1.4 درصد از جرم بدن را تشکیل می دهد.
چگونه کشف شد؟
اولین دانشمندی که عنصر کلسیم را کشف و جدا کرد، شیمیدان انگلیسی سر همفری دیوی در سال 1808 بود.
نام کلسیم از کجا گرفته شد؟
سر همفری دیوی کلسیم را از کلمه لاتین “calx” که رومیان آن را آهک می نامیدند نامگذاری کرد.
ایزوتوپ ها
کلسیم دارای چهار ایزوتوپ پایدار شامل 40 Ca، 42 Ca، 43 Ca و 44 Ca است.
دو ایزوتوپ کلسیم دیگر ( 46Ca و 48 Ca) نیمه عمر بسیار طولانی دارند و عمدتاً پایدار در نظر گرفته می شوند.
حدود 97 درصد از کلسیم طبیعی به شکل ایزوتوپ 40 Ca است.
حقایق جالب در مورد کلسیم
- اکثر نمک های کلسیم به راحتی در آب حل می شوند.
- کلسیم یک عنصر مهم در ساخت مرجان ها است.
- مقدار کلسیم در بدن می تواند بر سرعت ضربان قلب تأثیر بگذارد.
- برخی از بهترین منابع کلسیم برای بدن ما شامل محصولات لبنی مانند پنیر، ماست و شیر است. منابع دیگر عبارتند از ماهی قزل آلا و توفو.
- ویتامین D برای جذب کلسیم در بدن ما ضروری است.
